مازوت چیست و چرا باعث آلودگی می شود؟
دلیل آلودگی هوای تهران و سایر شهرها مازوت است ؟
رصد امروز ، این روزها نفس کشیدن در هوای تهران و برخی شهرهای بزرگ سخت و طاقت فرسا شده است. در کنار بحران کرونا و سختی هایی که از محدودیت های کرونایی مردم تحمل می کنند، بحران دیگری هم گریبان گیر شده و آن هم آلودگی هوا است.
غلظت آلاینده ها در تهران و البرز و تبریز و اصفهان و برخی شهرها به حدی بالاست که زنگ بحران برای این شهرها و مردمانشان به صدا در آمده است.
در طی چند سال اخیر با رسیدن فصل سرما آلودگی هوا هم پدیدار می شود. در نیمه دوم سال تقریبا به سنتی هر ساله تبدیل شده و اگرچه در سال‌های اخیر تلاش شده تا با بهبود کیفیت سوخت، از این آلودگی کاسته شود، اما تردد خودرو‌های فرسوده و فعالیت نیروگاه‌ها و صنایع آلاینده در نزدیکی شهر، باز هم به این آلودگی دامن می‌زند.
دلایل مختلفی برای این حجم عظیم آلودگی بیان می کنند که برخی تائید شده و برخی نشدند. اما یکی از این دلایل آلودگی مه هشتگ آن هم در این روزها ترند شده سوختن مازوت است.
اما مازوت چیست و آیا مازوت باعث این آلودگی هواست ؟
به عبارت بسیار ساده ، مازوت ارزان‌ترین ماده سوختنی برای کوره‌ها، حمام‌ها و تنور نانوایی‌ها و موتور‌های دیزلی و برخی نیروگاه‌ها است.
برخی مدعی هستند که آلودگی هوای تهران نه به دلیل تردد خودرو‌های فرسوده بلکه با سوزاندن مازوت در نیروگاه‌ها ایجاد شده است. آن‌ها علت این موضوع را کاهش گازرسانی به نیروگاه‌ها با افزایش مصرف گاز می‌دانند.
مازت یا نفت کوره و یا مازوت (به انگلیسی: Mazut) یکی از هیدروکربن‌های نفتی است که در مراحل پالایش نفت خام پس از نفتا و بنزین و نفت سفید بدست می‌آید و، چون سیاه رنگ است به نام نفت سیاه نیز خوانده می‌شود. این ماده ارزان‌ترین ماده سوختنی برای کوره‌ها، حمام‌ها و تنور نانوایی‌ها و موتور‌های دیزلی و برخی نیروگاه‌ها است.
مازوت کاربرد‌های بسیاری دارد. برای گرمایش خانه و مراکز تجارتی و صنعتی به کار برده می‌شود و سوخت کامیون ها، کشتی‌ها و بعضی از خوردو‌ها است، اما بسیار آلوده کننده و گران‌تر از سوخت گاز طبیعی به‌حساب می‌آید و اغلب به عنوان سوخت پشتیبان برای اوج گیری نیروگاه‌ها در مواردی که گاز طبیعی موجود نیست استفاده می‌شود.
پر بودن مخازن مازوت به دلیل تحریم و کاهش صادرات آن به عنوان متهم اصلی آلودگی هوا مطرح می‌شود. برخی مدعی هستند که آلودگی هوای تهران نه به دلیل تردد خودرو‌های فرسوده بلکه با سوزاندن مازوت در نیروگاه‌ها ایجاد شده است.
آن‌ها علت این موضوع را کاهش گازرسانی به نیروگاه‌ها با فزایش مصرف گاز می‌دانند. همچنین مدعی هستند که مخازن مازوت به دلیل تحریم پر شده و از آنجا که برای تامین سایر فرآورده‌های نفتی نمی‌توان تولید پالایشگاه‌ها را کاهش داد، بنابراین باید این مازوت در جایی دیگر به مصرف برسد.
اما گویا مهدی اسماعیلی سخنگوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی،نظر دیگری دارد. وی گفته به دلیل مصرف بالای گاز در کشور و نبود امکان تامین گاز کافی برای نیروگاه‌ها، بنا به دستور مراجع ذیصلاح از فرآورده‌های مایع نظیر گازوییل و مازوت به عنوان سوخت استفاده می‌شود.
این امر به دلیل جلوگیری از خاموشی احتمالی نیروگاه‌های برق کشور انجام می‌شود و هیچ ارتباطی به پر بودن انبار‌های ذخیره نفت کوره (مازوت) ندارد؛ همانطور که در فصل تابستان که مصرف گاز به ویژه در بخش خانگی کمتر است، کل سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها را گاز تشکیل می‌دهد.